Wszyscy posiadacze płyt głównych z chipsetem AMD 780G mają do dyspozycji zintegrowaną kartę graficzną w postaci Radeona HD 3200. W chwili pisania tych słów jest to druga najmocniejsza zintegrowana grafika - jedynie AMD 790GX oferuje na pokładzie Radeona HD 3300, który od 3200 różni się taktowaniem (3200 - 500/400, 3300 - 700/533). AMD 785 i 880 mają mieć na pokładzie z kolei młodszego brata HD 4200, który będzie korzystał z Sideportu DDR3 (3200/3300 mają DDR2).
Z racji posiadanego przeze mnie sprzętu będę się opierał tutaj na ustawieniach zawartych w BIOS-ie AsRocka A780GXH. Post będzie podzielony na trzy części:
- Wykorzystanie tylko Sideportu.
- Wykorzystanie UMA.
- Porównanie wydajności.
- Uruchomienie zintegrowanej grafiki równocześnie z kartą grafiki na PCI-Express.
Nie będę tu poruszał tematu Hybrid Crossfire z oczywistego powodu - brak dostępu do sprzętu oraz znikoma użyteczność tegoż.
Zintegrowana grafika wykorzystująca tylko Sideport
Sideport to po prostu nic więcej, jak kość pamięci wlutowana na stałe w płytę główną dedykowana zintegrowanej karcie graficznej. Sideport ma standardowo pojemność 128 MB i jest połączony 32-bitową szyną z chipsetem. Jak już wspomniałem, HD3200/3300 używają pamięci DDR2, podczas gdy HD 4200 wykorzystuje DDR3.
Celem uruchomienia zintegrowanej grafiki wykorzystującej jedynie Sideport należy wejść do BIOS-u płyty głównej, przejść na zakładkę Advanced i wybrać Chipset Configuration.
Podstawowym krokiem wymaganym do włączenia zintegrowanej grafiki jest ustawienie Primary Graphics Adapter na Onboard. Następnie ustawiamy Internal Graphics Mode na SIDEPORT i w tej chwili HD 3200 jest już gotowy do użycia. Pozostaje tylko zapisać zmiany i podłączyć monitor.
Zintegrowana grafika wykorzystująca UMA
UMA, czyli Unified Memory Architecture, to inna nazwa na pamięć dzieloną - pamieć karty graficznej znajduje się w systemowym RAM-ie. Rozwiązanie to ma swoje plusy i minusy w porównaniu z Sideportem:
- plusy:
- szybsze niż Sideport
- lepsza kontrola przy podkręcaniu
- minusy:
- zużywa część (od 32 do 512 MB) pamięci systemowej
Celem ustawienia zintegrowanej grafiki w trybie UMA należy w Chipset Configuration ustawić Internal Graphics Mode na UMA lub UMA+SIDEPORT.
Porównanie wydajności
Napomknąłem już, że UMA jest szybsze niż Sideport. Prosta matematyka bardzo szybko to udowadnia - Sideport ma 32-bitową magistralę, natomiast w przypadku UMA mamy 64- lub 128-bitową szynę komunikacji (w zależności od tego czy pamięci są w Dual Channel). Różnica jest miażdżąca choćby w zwykłym 3DMarku:
Wersja 3DMarka | UMA (256M) | UMA (128M) + Sideport | Sideport |
2001 | 15962 | 16744 | 4762 |
2003 | 5583 | 5738 | ~2000 |
2005 | 4978 | 5367 | ~1000 |
2006 | 2113 | 2369 | ~500 |
Używany sprzęt:
- CPU - Phenom II X2 550 BE @ X4 3610 MHz
- HTT 249
- FID 14.5
- VID 1.475V
- Mnożnik NB - 9
- Mnożnik HT - 9
- GPU - HD 3200 @ 1.35V
- Core 890
- Sideport - DDR2 800 (napięcie dla Sideportu w BIOS-ie ustawione na High)
- Pamięć - 4GB DDR2 996 15-5-5-5 2T
- System - Windows 7 Enterprise x64
- Sterowniki - Catalyst 10.1
Uruchomienie zintegrowanej grafiki równocześnie z kartą grafiki na PCI-Express.
Na koniec parę słów o tym, jak uruchomić, dzięki zintegrowanej grafice na płycie, bardzo dużo monitorów. Należy w tym celu skorzystać z opcji Surround View (ustawiając ją na Enabled) w Chipset Configuration przy ustawionym Primary Graphics Adapter na PCI Express, a następnie zainstalować w systemie zintegrowaną grafikę. Potem pozostaje tylko podpiąć dodatkowe monitory i można już działać.